Được mệnh danh là “nhà văn của mọi lứa tuổi”; “cây đại thụ trong văn học thiếu nhi Việt Nam” – nhà văn Tô Hoài đã để lại dấu ấn rực rỡ trong nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm viết cho thiếu nhi của ông thường hướng đến cái tốt đẹp, khẳng định cái thiện trong cuộc sống, bày tỏ mong muốn về một cuộc sống hạnh phúc, bình yên trong xã hội. Đồng thời, ông cũng phê phán lối sống nhàm chán, ích kỉ, hoặc thói kiêu căng, ngạo mạn.
Trong bài giới thiệu sách lần trước, Cô đã giới thiệu với các em cuốn sách “Dế mèn phiêu lưu ký” – một tác phẩm rất nổi tiếng của ông. Hôm nay, Cô xin giới thiệu tiếp với các em cuốn sách “Những truyện hay viết cho thiếu nhi” của nhà văn Tô Hoài. Sách do nhà xuất bản Kim Đồng thẩm định và xuất bản năm 2017. Được in 1500 bản, với độ dày 302 trang và in trên khổ 14,5 x 20,5 cm. Cuốn sách tập hợp 16 truyện đồng thoại, mỗi câu chuyện trong cuốn sách giống như một miếng ghép xinh xắn để khi gập trang cuối cùng lại, các em sẽ thấy hiện lên trong tâm trí một bức vẽ thật tinh tế, đặc sắc và giàu cảm xúc.
Các em học sinh thân mến!
Truyện đồng thoại là truyện viết cho trẻ em, các nhân vật trong truyện thường là loài vật hoặc đồ vật được nhân cách hóa. Những nhân vật này vừa mang đặc tính tự nhiên vốn có của loài vật hoặc đồ vật, vừa mang đặc điểm của con người. Có lẽ, từ trước đến nay, trong văn học Việt Nam chưa có nhà văn nào viết về loài vật nhiều và đặc sắc như Tô Hoài. Thế giới loài vật trong các tác phẩm của ông thật phong phú và độc đáo, nhờ sự quan sát tinh tế, chọn lọc chi tiết và cách dùng từ gợi tả chính xác, thú vị, dí dỏm, thế giới đó được miêu tả thật sinh động, khắc họa hình ảnh rõ nét, cho cảm nhận về từng loại cây, loại lá, từng loài động vật, qua đó gợi lên ở người đọc sự liên tưởng về nhiều vấn đề trong đời sống xã hội.
Tác phẩm đầu tiên và vô cùng thú vị trong tập truyện là “Đám cưới chuột”. Truyện được nhà văn Tô Hoài lấy chất liệu từ tranh dân gian Đông Hồ, với lời chú thích “Viết theo truyện tranh Chuột ngày Tết”. Nhân vật chính của truyện là Chuột nhắt, một chú chuột bé nhỏ thường bị mọi người khinh thường là bẩn thỉu, đuôi cụt, gian xảo,…và không cho con cái chơi cùng. Nhưng kì thực chú là một đứa trẻ ham học, coi “việc học cần như Chuột cần phải ăn thóc vậy”. Chuột Nhắt nhấm một hạt thóc là nhớ đến nỗi khó nhọc của bố mẹ cần cù chạy kiếm từng hạt thóc vàng ruộm trong mùa đông giá lạnh, và vì thế chú càng chăm chỉ học hành hơn. Không chỉ giàu ý nghĩa nhân sinh, truyện còn hấp dẫn bởi lối kể hóm hỉnh và chất liệu dân gian đậm đà. Từ bức tranh Đông Hồ đám cưới chuột gợi cảm hứng đến những bài ca dao trữ tình, câu đố dân gian hài hước…tất cả vun bồi cho trẻ thơ niềm say mê văn hóa dân tộc..
Hay truyện ngắn “ O Chuột” (Rình chuột) diễn ra vào một buổi chiều thu êm ả, khung cảnh thôn quê tuy được thêu dệt bởi một vài chất liệu giản đơn nhỏ nhặt trong cuộc sống nhưng lại dễ dàng khiến người đọc thả hồn vào bức tranh quê xưa cũ rất đỗi chân thực và bình yên. Bằng tài quan sát tỉ mỉ, câu chuyện về một chú mèo mướp có bộ lông “mờ mịt như tro ở bếp phủ lên” đang rình bắt chuột nhắt trong xó bếp lại càng tô điểm thêm cho không gian tĩnh mịch của ngôi nhà ngói cổ kính, giữa một vườn cây rộng ở làng Nghĩa Đô.
Không chỉ được gặp chú chuột nhắt có tinh thần ham học, chú mèo mướp có bộ lông xám, nhà văn Tô Hoài còn dẫn dắt các em đến với một thế giới vô vàn điều kì thú, ở đó các em còn được gặp anh ri đá chăm chỉ xây tổ ấm, tình bạn khăng khít của Vện, Đen, Mèo sau hàng loạt những hiểu lầm với những tình tiết hài hước, thú vị…góp phần bồi dưỡng nhân cách, nuôi dưỡng vẻ đẹp và sự trong sáng, cao thượng cho những tâm hồn thơ bé.
Các em học sinh thân mến!
“Những truyện hay viết cho thiếu nhi” qua lời kể của nhà văn Tô Hoài cứ tha thiết, thấm dần mà xây dựng cho người đọc một cái phông văn hóa Việt tinh tế, bền chắc. Bởi văn hóa Việt đâu chỉ tinh tế ở những thứ tròn trịa, trang trọng, nề nếp như nơi phố cổ, mà còn có những lầm lụi, chất phác và rất đỗi giản dị ở những vùng quê, các em có thấy vậy không? Và nếu các em muốn bước vào thế giới đồng thoại vô cùng sinh động, hấp dẫn và kỳ thú đó, chúng mình cùng tìm đọc “Những truyện hay viết cho thiếu nhi” của nhà văn Tô Hoài qua các phương tiện thông tin đại chúng hoặc qua tủ sách Văn học trong thư viện trường nhé.